|
Hong Th Bch Ti _____________ Ngܩi n b sau tm qung co |
Hong th Bch Ti, sinh
nm 1959 ti Saigon. nh c ti Hoa K t 1975. Trong nhm ch trng tp
ch SngVn. Tc phm Ǥ xut bn: -Ngܩi n b sau tm qung co (Tp truyn, Vn Mi,
1996) -Yellw Mama (tp truyn, Vit, 2000). |
|
Ngy no cng nh ngy ny, ngܩi n b i i v v
mt mnh, lng lng ri bin mt sau tm qung co nh mt bng ma. Lc no
b cng mang trn vai ci bao nilon ln vi nhng th lnh knh va kim ܮc
bn ng rc xeo xo b ܩng ry xe la Ǣng kia. Mi tc ngn, ri ni, d
bn. Thnh thong b ci gp ngܩi vi nhng cn ho r rܮi. Tm bng qung
co dng ln ngay ng ba, ni lin gia bc tܩng vng , thp l t bn vt
c hoang x xc v dy hng ro st cnh hng nh th. Nhng bn hoa nho nh
bn trong hng ro ܮc ct xn gn gng t m. Ngܩi ta khng bun t im,
sa sang cho ci vch tܩng y v cng nh ng rc, n l mt phn t ngho
nn ca cn ph nh dc theo ܩng ry. Ti khng hiu nhng ging ch ngon
ngoo trn tm qung co ni g. Nt ha lem luc, r tin lm cho gng mt
ca c o trong tranh nh chy ra bn cnh my anh chng din vin cng g gh
khng km g John Wayne v Clint Eastwood. ng trn tng lu cao ca khch
sn, ti c th nhn thy my con ܩng nghen nghn tng on xe ri lon bn dܧi. Thin h ǰ ra ܩng, p ln
nhau m sng. Mt ngy ca h cng hi h vi vng khng thua g Nu Uc ca
ti. Vy m bao nm nay, ti ch hnh dung t nܧc ny l nhng dy rng gi
trng trng ip ip, vi nhng ngi lng lp xp, t ti bn dy rung ong
ng nܧc, vung vc nh bn c. V nhng ngܩi n b phi lng, gt hi t
sng ljn chiu, ngy ny sang ngy khc. Ti hon ton khng hiu v i khi
cng c mt cht bc mnh khi David ni v n bng nhng xc cm tha thit
nht. Ni m chng ljn, Nj ri mi mi mang theo sut qung ǩi cn li. Khi
cc on qun b cuc tr v, David
ca ti vn cn nguyn vn. Nguyn vn, nhng chng khng cn l David ca
ti na. Nhng cn m ca chng ch ton l n v mu la. Nhng bng khung
ca chng by gi khng cn l ci chung ca hai a. Nhng bui tic rܮu
vi bn b ch xoay trn v cuc chin, v ci s mng y chnh ngha ca
h, v nhng cuc chi thu m mua ܮc bng dm ba t la r mt. Dn dn cng nh David, ti m ra
th vi nhng nui tic v vi ca h. Ti ln la xao lng h v i khi
cng t ra kh chu, c cm vi nhng ngܩi v Vit ca bn, trong c
Dim. Ti hon ton mun chng qun hn i ci t nܧc y. C khi ti cng
khng ngn ngi bo nh vi m bn : -
Cc anh c th ni bt c chuyn g vi David, nhng ng ni chuyn Vit Nam
na. Tht
ra, ti lm vy khng bit c phi v chnh ti qu mt mi v cuc chin
, hay v lo cho nhng cn c mng tot m hi ca chng ? Nhiu lc bt dy
na m, chng m u thng tht ku ln : -
Oh ! Damn it ! Damn it ! Ti
ngn ng nhn chng t dy v ly chnh chng v i khi ln c ti trong
sut mt ngy hm y. Nhng lc , ti ch bit gin d : -
Em khng bit chuyn g xy ra cho anh ? iu quan trng l anh vn cn
sng. Anh lm trn bn phn ܮc giao ph. Tt c con ngܩi NJu c quyn
sng, ti sao anh li c t trch mnh. Chng l, anh mun ܮc ngܩi ta
khing v trong quan ti ph quc k th anh mi l ngܩi hng sao ? Anh
khng c trch nhim g vi t nܧc . Anh ch c trch nhim vi qu hng
anh thi. V trch nhim y, anh tr xong ri ! i mt
chng long ln
sng sc, bn nh lܫi gm, rch tng ܩng ngang dc trn tri tim ti. -
Em bit g m ni ! Anh c quyn sng h ? Vy cn bao nhiu ngn ngܩi khc
phi cht hay sao ? Ri
chng nh kh chu v gng mt nghch ra v s hi ln m tt ca ti, chng
tung chn ri khi giܩng vi ging ni chn chܩng, tiu nghu : -
Damn it ! Anh xin li em. Em lm sao hiu ܮc ? Anh v l qu! Ti sao anh
c bt em hiu nhng iu m ngay chnh anh cng khng bao gi hiu ܮc ? Mi
ln nh th ti NJu trch mnh ngu ngc. Ti c cm tܪng nh mi cu ni ca
ti ch l nhng cuc t o su thm h ngn cch v chng v cng lm ti
chn ght ci t nܧc cܧp mt David ca ti i. Nhng ti vn nhn ni
ch Ǯi, hy vng thi gian s lm phai m ni m nh khng ri ca chng. Vy
m, David li l ngܩi b cuc trܧc ! Bui chiu i lm v, ti cm thy c
mt ci g rt khc thung, rt ng s trong s lng cm ca cn nh.
c vn y nguyn. David i khng em theo bt c mn g. Mnh giy nguch
ngoc my ging gn trn t lnh, ni m chng ti vn thܩng dn d nhau mua
tng gi ܩng hay v trng. Nt ch cu th, khng nn nt ca chng lm
tri tim ti tht li : -
Jane, mt ngy no khi em hiu ..., hy tha th cho anh ! Ti
khng bao gi tha th cho chng !... V chnh ti, ti cng mt nhoi, cht
ui v s khng bao dung y. My lc gn y, ti l ngܩi thc gic mi m
vi ngn cu hi khng tr li ܮc. Bao nhiu nm lm v, bao nhiu nm Ǯi
ch, lo lng bng tr thnh v ngha. C l, iu m ti quay qut cho l phi
l nht l ti mt chng, hon ton mt chng cho ci t nܧc y ! Sut
thi gian di David b i, ti vn sng thn nhin khng h tm kim. Sng
thn nhin, c ngha l bui sng vn thc dy, vn qun vn o, vn phn vn
son; bui tra, vn ly mt gi n s Nj ngi cht sng trn gh cng
vin vi by chim b cu cm. V bui chiu tr v cn nh im lm, thay o
qun, pha ly tr v li ngi hng gi trܧc ti-vi ch cho bui ti tc tܪi
cht, Nj mt ngy khc li x v lm thm ging bo. Ti theo
chn vi ngܩi
bn ljn y trong chuyn i bun ca h. Scott, si ni vi nhng k hoch lm giu
nh mt ngܩi M nguyn thy ca trm nm v trܧc trong cc cuc sn vng
nng bng. Larry vi cc tnh ton ǡn o Nj thnh hnh mt c s thng
mi vi gi nhn cng r mt cho cng
ty ca hn. V Dim, tr v vi tm trng ca mt ngܩi n b t kiu, t
mn, mun tr th chui ngy c cc ngy xa bng nhng t -la tung ra nh
bm bܧm. Cn ti ? Ti ljn thnh ph ny khng hn v chng. Cng nh nhng
ngܩi n b ngu xun khc, ti ch
mun nhn tn mt tnh ch ca mnh mt ln. Mt ln, d khng bit Nj lm
g ? Tht ra, ti cha ght nhng ci g lng chng, khng kt thc. Ti bc
rc v kh chu ly chnh ti v ti khng hn chng nh bao nhiu ngܩi
n b b chng b khc. Ti v David cha c on kt. V by gi, ti ang
c mit mi i tm ci on kt ! Gn
mt thng tri y, ti hay lang thang trong sn nh th c knh c nc
chung cao ngt nghu bn kia ܩng. , ti tm ܮc mt cht bnh yn,
mt cht thn quen khi nhn gng mt quen thuc ca Cha trn thp t gi,
s bn tay ca c M Nj qun ci cm gic lc lng vi i pht. Ti thch
ngi trn bc xanh cao nht trܧc thnh ܩng, ch cho nhng ting chung
chiu bt u ging ln ... ri rc, ri rc ri tun ra tng hi di ngy
ngt, xoy tt tm t. Lc by gi, nhng t o trng ca trܩng trung hc cui
ܩng bt u ta ra, xn xao, trng xa trn khp no ܩng nh n chim b
cu hin lnh. Nhng c b tay m tp v, bܧc tng bܧc du dng, nh nh.
Cy me ng mt mnh trong gc ܩng nh b m gi cn ci lng l rc tng
chic l yu thng ln nhng mi u xanh xanh. Cc c ang gi nhng ܧc m
g trong tp v ? Cc c c bit t nܧc ca cc c chn ht triu triu
nhng chng trai tr nhiu ln m ܧc nh cc c khng ? V trong , c
c David ca ti na. Chao i ! c bn tay v hnh no ang bp cht tri
tim ti au ing khi ci tn David va thong qua trong tr nh. Tht ra,
chng vn mi mi trong ti kia m, d ti vn c dy da, x y chng vo
trong vng k c dy ǥc, kha kn. Khi nhng
t o trng tha dn th
bui chiu cng bt u gi nua nh mt c gi l th. Tia nng cui ngy ng
sang mu cam vng v, yu t bn nhng tng my tm xm. Mt tri ang b
bng m nut chng, c ngoi ngp ljn mt mi cui con ph. Ngܩi n tu n
n cܩi tht hin bn song ca. Xu cha kho trn tay b khua lch tch.
Bng ti chp xung tht nhanh. Ti i v hܧng nhng ngn n mi mc ln,
mi gi cui ܩng. Cn i ca mt ngy lܩi bing khng n bng ko v
lm tnh lm ti. Ti mun kim mt ci g dn bng trܧc khi tr v khch
sn. Dc theo hng ro st, ti ra ljn ng ba, ngay tm bin qung co. Khng
c ly mt ci n ! Ti ngp ngng, bi ri trܧc nhng ging xe tn
lon, kin nhn ch Ǯi. Sau lng ng rc to nh ni bn kia ܩng l dy
nh ngho nn, ci cao ci thp, tht ra tht vo dc theo ܩng ry xe la.
Mi hi thi xng ln nng nc, dn dp, nght th. nh n m m ca cn
nh pha trܧc p vo mt ti xn xang. Tm bng nh v bn tay tht ln vi
nhng ܩng ch tay ngon ngoo, m ri treo trܧc ca khin ti mm cܩi
bng qu: " C th ch ! Coi ch tay ch g ? Bn tay nm ngn ca M
hay Vit g cng ging nhau thi phi khng ? Ngay gia ting gm g ca xe
c, ting rn ca i nhn tnh no bt cht vang ln, lc cung nhit,
lc gic gi. Ti nhn quanh qut. Chic xch l khng ngܩi li nm li bn
b tܩng khai nng. Ting ho hng hng, tt nghn tng chp xen ln trong
ting th hn hn, tham lam ca ngܩi n b. Ting th thm ca ngܩi
n ng. M sng. Ngu mui. Dܧi ngn n ܩng, sau lng tm bng qung co
l "nh" ca ngܩi n b ban sng. Dm ba ci thng g, vi tm
vn p s si k hng mt t va cho mt ch nm. c cht ng chung
quanh. Tm chiu con rch bm tri ln tut xung theo cn hng thy ca h.
Bn bn chn bn thu phi ra, qun vo nhau. Ti
bܧc i vo ci qun con bn gc ch xiu nt. Tm mt bn khut trong gc,
ti nhm mt chn mt con s trong thc n Nj ri ngi i ngi, hi hp
khng bit s phi b n mn g y. Mt b lo i tng bn xe xp giy s
nh cnh qut, cho mi trong tuyt vng. N cܩi ca b gi nua, mo m ljn
ti nghip. m con nt lp l ngoi ca, a ngi ch chc trn bc tam cp
trn nhy, nhp nha. Nhng ci ming ti mt, nh b, ang h m v i mt
hau hu, nhn chm chm v my t thc n bc khi. G n ng bn k bn
qung my t giy bc xung bn, ko gh ng ln. Gng mt hn trn quay,
ci bng nh cao cng cng, x xung lng qun. Cy tm xa rng nm khoe
khoan, lp lng trn b mi thm en, nhy m ca hn khin ti cau my kh
chu. Ngܩi con gi u oi ng ln theo hn. V min cܫng ca c dy ln
ni bun l k. Mi tc c ǰ xung, la xa trn vng ngc p m, vai o hi
tut theo ci ci ngܩi Nj l si giy nt v c mm, lng lo, se trn trn
b vai trng xanh. i mt t m nhng vt vit ch en qunh vn khng du
ܮc nt th ngy, lc lng. G n ng vt cy tm ca hn vo t than cn
tha, tri lnh bnh. Hn nu tay c gi kh kh nh mt ngoi ch n. H
va dm bܧc i, m con nt v b lo bn v s a ti nh n ong. a
b chp ly t thc n ca c gi khi ny k ln ming cha kp n th bn
tay gy nhom ca b lo nm cng tay n. nh mt b qut ln. N riu ru
ǰi t thc n cho b gi, ri th ngn tay vt cy tm xa rng ra vt xung
bn. Hai ngܩi, mt gi, mt tr cng p mt vo t mt cch say sa trܧc
nhng con mt thm thung, i kht ca l nh bu quanh. -
Oh ! Damn it ! Cu
ni quen thuc m ngy xa ti rt ght mi khi nghe t David bng tro ra
bt ng, tht chua xt. Ming ti ǡng ngt trܧc mi din bin trܧc mt.
i, nhng hnh nh khng ng ny lm sao ti thy ܮc trong khun vin khch
sn huy hong lng ly? Ti nhn thy nhng cuc biu tnh v nhng biu ng
ging y ܩng ph chng i cuc chin m phe i lp cho l v b ny. Ti
nhn thy nhng "bodies
counted" cht thnh ng trn mn nh ti vi trong nhng ngy si ni
nht ca t nܧc. V ti cng nhn thy mt thnh ph mi vi ci tn kh
džc, mi gi. nhng cha c hnh nh no ni ln ci Ƕc c ca chin tranh,
ca ch Ƕ v ngay c ca x hi bng hnh nh ny. Ngܩi ta ni v chin
tranh nhiu ljn Ƕ nhm chn, thm mt. Ngܩi ta ni v nhng anh hng tr
gian dit bo em an bnh cho th gii ca t nܧc ti v nhng anh hng ca
hai min Nam Bc y. Nhng anh hng lm trn s mng. nhng anh hng b
chy. nhng anh hng sa c bi th. Nhng anh hng bt ǡc d. V ngay by
gi, khi chin tranh ljn mc ln tn ngܩi ta li sut xoa v mt loi anh
hng mi, "cao tui t" hn nhng ngܩi khc vi nhng nm di
chng cht, giam cm. Tt c nh mt cun phim. Nhng ngܩi din vin chnh
lm nn tn tui bn nhng ngܩi din vin ph khng ai oi hoi g ljn. H
l nhng ngܩi chinh ph, l nhng ngܩi v cht chiu tng cht Nj nui chng
trong tri ci to, l nhng a b b x y, quay tt trong cuc chin v
b b qun mi cho ljn by gi. Ngܩi
bi bn bng t thc n bo ngy ǥt trܧc mt ti vi n cܩi rt r, thn
thin. Lng ti bng dng ln mt ni ngao ngn k l. Bng nhin, ti khng
cn thy i na, ngoc c b khi ny ljn bn trܧc nhng con mt m ln. Ti
khng cn bit nhng con mt kia ang ngh g v ti. V ti cng khng cn
bit ti ang ngh g v chnh ti. Ti ch bit ngay gi pht ny, nhng ni
phin mun ca ti bng m ra nh b, v cn i ca ti tr nn mt i hi
tm thܩng, m dng. Ti ra hiu cho c b ngi xung gh, y t thc n
ljn trܧc mt n, tr tin cho ngܩi bi bn ri b i trong ni bun ru
nng tru. Ti ln m quay li con ܩng c. m cng v khuya, con ph cng
tr nn si ni tp np. Nhng v sao ri
rc, l m, lng cm trn bu tri en ǥc. Tm bin qung co vn
ng lng lng bn tr n. Chic xch l khi ny bin mt. Gi ny chc
ngܩi n b y yn gic. Nhng con mo hoang bt u ǰ ra, lan trn trn
ܩng ph lp l kim n. Con th chnh chong gi nua, kh ho. con th nh
b ngu ng vi nhng bܧc chn cn ngi ng. Ko nh c o ln, ti bng thy
mnh ang ray rc v David...
My hm nay ti khng ra khi khch sn. Tri ang ma. Nhng cn ma
rt ngn, bt cht ǰ o xung khng bit u m ng. T ca s, ti vn nhn
thy m ngܩi bu quanh ng rc nh n rui. H lc li, tm kim tng
chic lon coca him hoi, tn tch ca M ngy trong khi ma vn ǰ trn u
tng chp. Tm bng qung co ang bt u ܮc tho xung. Mt cun phim
chiu xong, mt cun khc s thay th ch ng ca n. Bui sng, Dim r ti
ra ph. Loanh quanh mi trong phng cng bc, ti nhn li khng cht do d.
Chng ti i t ch ln ljn ch nh. Dim mit mi mua mua sm sm. Nng chp
ht mn ny ljn mn kia nh mt ngܩi ang say mu. Hnh nh nng s mai mt
s khng cn c dp Nj mua na. Ri ngi ch nh, chng ti bng qua cy cu
nh bt ngang ging sng en ngm, ǥc st. Dim ch dy nh lng chng, bo l ni nng ln ln. Nng
c ni vi v thn nhin ca ngܩi
ang k mt cu chuyn ca nhng nhn vt khng lin quan g ljn nng. Ging
nng NJu NJu, khng trm, khng bng. on ny khng tip ni vi on kia,
ln xn, khng lang lp. i lc, Dim li chm vo i ba cu diu ct vi
ging cܩi ng ǡng. Nhng trong nt dng dng c lm ra v tot ra mt
ni bun ru, r rܮi. Trng nng nh mt tri cy chn ho ܮc bng tt
c chua, cay, mn, cht ca cuc ǩi. Nng
ni v mi tnh con nt ca nng vi ngܩi con trai st vch. Thu hai ngܩi
chia cho nhau tng v cm chy v nhng m ܧc o thot s ngho i. Hn
mun a Dim v m nng ra khi con sng ly la kinh tm ny. Sut thi
gian hn i, nng vn bm vu vo gic m ca c b l lem Nj sng tng ngy.
Ngy thng tri i chm chp, tt nghn nh ging sng ngp bn rc. Ngܩi
con trai vn bn bt, v nng ng nhin tr thnh mt c gi im Nj nui
m. Chiu hm y, ngܩi n ng c mi tc vng hanh ljn vi nng nh mt
nh mnh. Ngܩi ti x tr trong b qun phc thn th ngi trn xe jeep,
kin nhn ch Ǯi sut na ngy nh mt tn n l. Cn hoan lc qua. Nng
theo chn ngܩi khch l, tro ln xe. Khun mt trt y son phn. o qun
sc s. Da tht lng lng.Ting cܩi dm ng. Bn con mt lm ng. Ngܩi con
trai im lng, p ci nn lܫi trai che khut gng mt bun ru, an phn.
Nng t ti nghin rng nh b ch : -
Ny anh ti x, ti nh hng X i ! G
n ng cܩi nhe i hm rng trng. Ngܩi ti x d nh. Nng p u trn
vai ng khch v cht nghe nhng cnh huy chng trn o ca "ngܩi
hng" c vo tai au ing... Chng
ti n xe tr v khch sn. Tri li gi chng. Trn ma trt o xung nh
ngܩi n b hm h tt ht thau nܧc v tc ti. Dim qua cn bun b .
Nng pha tr, a gin, ni cܩi nh b in. Cn ma va cho nhng ht
bi trn ܩng lng cn lng ln. Mi t bc ln thoang thong. Chic xch
l p chm chm. Khng bit c phi v chng ti qu nng khng m thnh
thong ngܩi phu xe phi ng hn ln, dng ht sc bnh sinh p mnh. Nng
ti nghip cho ci nt cn ci ca ngܩi ny nn by gi c nhp nha nhp
nhm hi cm chng : -
p ni khng bc ? Hay l Nj ti chu leo xung i. Ngܩi
phu xe hong ht, trn an : -
Khng sao u c i, rng cht na. Sp ti ri ! Xe
ngng ngay ca khch sn. Hai a chng ti lc c chui ra khi xe. Dim bn
rn tr tin. Ti a mt nhn sang bn kia ܩng theo thi quen. Hai ngܩi
n ng ang khing mt ngܩi n b. Ti nhn ra mi tc ngn ngn, cu bn
quen thuc. Ci u ngoo sang mt bn lc l theo tng bܧc i ca hai ngܩi
kia. Hai cnh tay chi vi, cng , ma may trong mt v khc vng v. Vt
o nu trܧc ngc loang tng m mu. H ǥt b ta nm xung mt ܩng loang
nܧc, bn cnh ci ng cng džng nhng ging nܧc c l, xm xt. Mt phn
mi tc ca b b bt trn mt ܩng nhy nha. Tm chiu nh nhoi khng lt
mt ch nm. Hai bn chn phi ra, bung xui, khng cn qun qut nh m
no. G n ng ng trn ci thang cao ngt, cm ci rp tm qung co mi.
Cy nhang duy nht ܮc thp ln. Ming giy bo ǡp trn mt ngܩi n b
lay lay v gi khin ti c cm tܪng nh ngܩi cht sp bt dy Nj ni vi
cu ra s cuc ǩi trܧc khi t b n. Dim nu tay ti. i mt nng m l.
Ngܩi phu xe lng l quay i sau khi lm bm vi cu vi Dim : "Cht l
thot n c i!" G n ng leo xung thang t bao gi. Hn chm
ri mi mt iu thuc, a mt th
nhn cnh tܮng trܧc mt ri bܧc ti, bܧc lui ngm ngha cng trnh ca
mnh. Ngܩi ta ang tuyn dng ch ngha cm no o m ca Mc L. Mt cun
phim chin tranh s ܮc trnh chiu. Trn tm bng qung co v hnh my
bay, sng ng. Nhng ngܩi
lnh tr ang ngܧc mt v ngn c sng bi lnh t ca mnh. Nt ha
v Hitler Ǣng Ǣng st kh vi nh mt long ln bn ngn c rc mu. Mu c
, khng thua g nhng git mu trn ngc ngܩi n b nm trn mt ܩng... Ti
bun b quay i, v bng bng hong khi nghe mnh ang gi tn David trong
ni nh khng ng. Copyright
Hong th Bch Ti 'Ngoi n b sau tm qung co' ng trn tp ch vn hc ngh thut SngVn (ISSN: 1089-8123) s 12&13 nm 1998. |